Witam ! Mam do napisania esej na temat " Monarchia konstytucyjna- państwo króla czy państwo obywateli" i w pracy mam odpowiedzieć na pytania zawarte w tekscie: Wielka Brytania jest typowym przykładem monarchii konstytucyjnej, w której na czele państwa stoi królowa-Elżbieta II z dynastii Windsorów. Czy jednak królowa jest rzeczywistym suwerenem państwa? Czy w jej rękach znajduje sie faktyczna władza and Wielką Brytania? Ile do powiedzenia w sprawach państwowych ma zwykły lud, czyli naród brytyjski? Czy Wielkiej Brytanii daleko jest do republiki? Prosiłabym o informacje które ułatwią mi napisanie pracy.

Aktualnie na początku XXI w. na 46 niepodległych państw, aż 12 z nich to monarchie (z czego 10 to klasyczne monarchie konstytucyjne). Najbardziej znanym i najdłużej funkcjonującą monarchią konstytucyjną (i to mimo braku jednego formalnego dokumentu - ustawy zasadniczej, czyli konstytucji) jest Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Wielka Brytania jest bardzo specyficznym krajem - obowiązuje w nim system prawa precedensowego (tzw. common law), aktem formalnie obowiązującym jest np. Wielka Karta Swobód króla Jana bez Ziemi z 1215 (fundament angielskiego parlamentaryzmu). W Anglii (a później w całej Wielkiej Brytanii) król stosunkowo wcześnie zmuszony był ustąpić ze swych prerogatyw na rzecz możnych - arystokracji, szlachty i przedstawicieli miast królewskich. W kolejnych latach królowie zmuszani zostali do dalszych ustępstw, powstał angielski parlament: 2 izby - wyższa Izba Lordów i niższa Izba Gmin. Początkowo przewagę miała Izba Lordów w kolejnych latach, musiała w coraz większym stopniu dzielić się władzą z Izbą Gmin. Stopniowo i bardzo powoli wchodziły w życie również kolejne reformy prawa wyborczego - coraz więcej osób uzyskiwało prawo wybierania swoich przedstawicieli, zmniejszano cenzus wyborczy (to czy ktoś moze głosować było uzależnione od wysokości płaconych podatków), ciekawostką jest fakt, że stosunkowo późno prawa wyborcze uzyskały kobiety (1928, Polska od razu po odzyskaniu niepodległości w 1918). Obecnie w Wielkiej Brytanii funkcja monarchy (monarchini) jest bardzo ograniczona, niektórzy mówią, że czysto dekoracyjna. Królowa jest oczywiście głową państwa - mianuje rząd i premiera (ale nie ma wielkiego wyboru, premierem zostaje leader partii, która została zwycięzcą wyborów), formalnie ma prawo weta w stosunku do ustaw (ale większość prawników sądzi, że nie może tego czynić w praktyce - tzw. desuetudo, uprawnienie nie używane od lat wygasa). Warto przy okazji wspomnieć 2 sentencje doskonale wyjaśniające sytuację monarchy brytyjskiego: king (queen) can't do wrong - król (królowa) nie może czynić źle (mimo iż monarcha podpisuje wszelkie ustawy - nie jest odpowiedzialny za ew. wynikłe stąd szkody), i sentencja łacińska (znana też z czasów monarchii elekcyjnej w Polsce) rex regnat, sed non gubernat - król panuje (dosłownie "króluje"), ale nie rządzi (czyli pozbawiony jest uprawnień faktycznych).