napisz krótką notatkę owładysławie wareńczyku ,kazimierz jagiellończyk ,jan olbartch ,aleksander jagielończyk

Władysław III Wareńczyk urodził się 31 października 1424 roku w Krakowie, a zmarł 20 lat później czyli 10 listopada 1444 roku pod Warną. Ojcem jego był Władysław Jagiełło, a matkę jego była Zofia Holszańska. Po śmierci Władysława Jagiełły zostaję królem jako jego najstarszy syn. Dnia 25 lipca 1434 roku w katedrze wawelskiej zostaję koronowany na króla Polski. Podczas wstąpienia na tron miał zaledwie 10 lat. W 1438 r. interweniował na Śląsku, udzielając poparcia kandydaturze swego brata Kazimierza, obranego przez stronnictwo husyckie na króla Czech. Na zjeździe w Piotrkowie 8 XII 1438 r., pozostawał jednak pod ogromnym wpływem biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego. Przyjąwszy 8 III 1440 r. koronę węgierską, ofiarowaną mu po śmierci Albrechta II Habsburga, wyruszył w końcu marca na Węgry, pozostawiając w Polsce dwóch namiestników (dla Wielkopolski i Małopolski). Na Węgrzech uwikłany w nierozstrzygniętą wojnę ze stronnikami wdowy po Albrechcie, Elżbiety, i jej syna Władysława Pogrobowca, koronowanego także na króla Węgier. We wrześniu 1443 r. wyruszył na czele ok. 25-tysięcznej armii przeciw Turkom. W wyniku tej wyprawy zawarto 1 VIII 1444 r. 10-letni rozejm z Turkami, niezwykle korzystny dla Węgier. Pod naciskiem legata papieskiego Cesariniego, dążącego do nowej wyprawy przeciw Turkom, Władysław zerwał 4 VIII 1444 r. rozejm i rozpoczął wojnę z sułtanem Muradem II. 10 XI 1444 r. poniósł dotkliwą klęską i zginął pod Warną (Bułgaria). Miejsce, gdzie znajduje się symboliczny nagrobek Władysława III Warneńczyka, to katedra wawelska.

Urodzony 30 XI 1427 r. w Krakowie, zmarł 7 VI 1492 r. w Grodnie; od 1440 r. wielki książę litewski, od 1447 r. król polski. Młodszy syn Władysława Jagiełły i Zofii Holszańskiej. W 1454 r. poślubił Elżbietę Rakuszankę, córkę Albrechta II Habsburga. Przed koronacją wystawił przywilej dla Litwy, w którym rozszerzył swobody osobiste i prawa majątkowe bojarów oraz zagwarantował niepodzielność terytorium Litwy. W Koronie opierał się na rycerstwie wielkopolskim, prowadząc politykę rewindykacyjną w stosunku do Pomorza Gdańskiego i ścierając się z opozycją małopolskich możnowładców pod przewodnictwem biskupa krakowskiego, kardynała Zbigniewa Oleśnickiego. W odpowiedzi na wybuch wznieconego przez Związek Pruski powstania w państwie krzyżackim 6 III 1454 r. wydał akt inkorporacyjny Prus do Polski i wypowiedział wojnę Zakonowi. Pragnąc zjednać szlachtę wielkopolską dla pospolitego ruszenia, wydał 15 IX 1454 r. przywilej cerekwicki, rozszerzony później w Nieszawie na inne dzielnice. Wojna 13-letnia (1454-1466) z Krzyżakami zakończyła się za sprawą mediacji papieża pokojem w Toruniu, na mocy którego włączono do Polski Pomorze Gdańskie i pozostałe części tzw. Prus Królewskich, a Zakon pozostał we wschodniej części Prus lennikiem Polski. W okresie 1454-1456 włączył do Korony księstwo oświęcimskie, a w 1455 r. lennikiem króla polskiego uznał się książę zatorski. Po śmierci książąt mazowieckich Kazimierz wcielił w 1463 r. do Polski ziemię gostyńską i rawską, a w 1476 r. - ziemię sochaczewską. W polityce wobec Kościoła zapewnił sobie prawo obsady katedr biskupich - kosztem praw kapituł i uprawnień papieża. Na arenie międzynarodowej prowadził aktywną politykę dynastyczną na terenie Czech i Węgier (w 1471 r. Władysław Jagiellończyk objął tron czeski, a w 1490 r. - węgierski). Pochowany w katedrze na Wawelu.

Urodzony 27 XII 1459 r. w Krakowie, zmarł 17 VI 1501 r. w Toruniu, syn Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Habsburskiej, wychowywany przez Jana Długosza i Kallimacha; od 1492 r. król polski, w okresie 1491-98 książę głogowski. Po śmierci Macieja Korwina w 1490 r. pretendował do tronu węgierskiego, popierany przez tamtejszą szlachtę, współzawodnicząc ze swym bratem, królem czeskim Władysławem, kandydatem magnaterii. Pokonany pod Preszowem 1 I 1492 r. przez węgierskiego magnata Stefana Zapolyę, powrócił do kraju. Na mocy ugody koszyckiej zatrzymał przyznane mu przez Władysława księstwo głogowskie. 27 VIII 1492 r. obrany królem polskim, a koronowany 30 IX. Na sejmie piotrkowskim w 1496 r. wydał tzw. przywilej piotrkowski, pragnąc pozyskać szlachtę dla swych planów tureckich. W 1497 r. wkroczył do Mołdawii, tamtejszy hospodar Stefan przeszedł jednak na stronę turecką i zażądał opuszczenia kraju przez oddziały polskie, a Jan oblegał bez powodzenia stolicę Mołdawii - Suczawę. Podczas odwrotu poniósł znaczne straty, a w 1498 r. Turcy najechali Podole i Ruś Czerwoną. W 1494 r. Jan wykupił od księcia zatorskiego Janusza IV jego księstwo i przyłączył do Polski, a po bezpotomnej śmierci księcia mazowieckiego Janusza II w 1495 r. włączył księstwo płockie do Korony. Po klęsce mołdawskiej, ulegając naciskom węgierskim, musiał zrzec się Głogowa na rzecz swego brata Zygmunta. Na mocy zawartej 24 VII 1499 r. unii wileńskiej Polska i Wielkie Księstwo Litewskie pozostały niezależnymi państwami z osobnymi władcami, zobowiązanymi jedynie do udzielania sobie wzajemnie pomocy w przypadku wojny z wrogiem zewnętrznym. Zmarł w trakcie przygotowań do wojny z Krzyżakami, podjętej dlatego że nowy mistrz Zakonu Fryderyk Saski odmówił złożenia hołdu Polsce. Został pochowany w katedrze na Wawelu.

Urodzony 5 VIII 1461 r. w Krakowie, zmarł 19 VIII 1506 r. w Wilnie, czwarty syn Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Habsburskiej; od 1492 r. wielki książę litewski, od 1501 r. król polski, wychowywany przez Jana Długosza. W okresie 1492-94 toczył wojnę z Moskwą, która na nowo wybuchła w 1500 r. W jej wyniku Litwa utraciła w 1503 r. rozległe obszary nad środkowym Dnieprem, a kraj spustoszyły zagony tatarskie. Zabiegając o tron polski po śmierci Jana Olbrachta Aleksander poczynił szereg ustępstw. W ramach aktu nowej unii w Mielniku uznano zasadę jednego, wspólnie obieranego władcy dla obu krajów. Na mocy osobnego aktu mielnickiego przyznano szerokie uprawnienia polskim możnowładcom, oddając sprawy państwa w ręce senatu. Wywołało to ostry sprzeciw szlachty, podobnie jak i lekkomyślna polityka finansowa króla. Uginając się przed żądaniami opozycji szlacheckiej z Janem Łaskim na czele, Aleksander zatwierdził na sejmie piotrkowskim w 1504 r. ustawy skierowane przeciw możnowładcom, zwłaszcza zakaz łączenia wysokich godności w jednym ręku (incompatibilia) i ograniczenie rozdawnictwa dóbr koronnych. Na sejmie radomskim w 1505 r. uchwalono konstytucję Nihil novi, która obalała postanowienia aktu mielnickiego i dawała przewagę szlacheckiej izbie poselskiej nad senatem. W następnym roku opublikowano głośny Statut Łaskiego, stanowiący kodyfikację prawa. Aleksander nie zdołał doprowadzić do połączenia lenna mazowieckiego z Polską ani wyegzekwować od zakonu krzyżackiego należnego Polsce hołdu. Przy pomocy swego brata, Władysława Węgierskiego, odzyskał od Mołdawii Pokucie, a wojska litewskie rozbiły w 1506 r. pod Kleckiem Tatarów krymskich. Pochowany w katedrze w Wilnie.