JAKIE BYLY PRZYCZYNY ZATARGU POLSKI Z LITWA ? DLACZEGO LEGLA W GRUZACH FEDERACYJNA KONCEPCJA GRANIC ?

Przyczyn unii było kilka- w grę wchodziło obustronne zabezpieczenie się przed agresją krzyżacką. Charakter państwa zakonnego wymagał organizowania stałych wypraw łupieskich. Zaniechanie wojen odcięłoby Krzyżaków od stałego źródła dochodu, od napływu ludzi, postawiłoby pod znakiem zapytania cel ich istnienia nad Bałtykiem. Krzyżacy szczególnie dawały się we znaki nad Niemnem, permanentnie niszcząc i rabując ziemie litewskie. Silne państwo zakonne nad ujściem Wisły stanowiło także nieustanną groźbę dla Korony Polskiej. Drugim ważnym czynnikiem był problem Rusi. Panowie małopolscy dążyli do utrzymania lub rozszerzenia swych wpływów na Podolu i Wołyniu. Ale jeszcze wyraźniej występował tu interes litewskich bojarów. Podbite ziemie ruskie były na najlepszej drodze do zasymilowania kulturalnego zdobywców. Utracenie odrębności narodowej zrównałby Litwinów z możnymi ruskimi. Dla kontynuowania podbojów i ich utrzymania niezbędna stała się pomoc, a jedynie możliwą była pomoc polska. Trzecim czynnikiem działającym na rzecz unii były interesy kościoła katolickiego, który chciał zdobyć dla swoich wpływów olbrzymie obszary pogańskie lub związane z kościołem bizantyjskim. Chrzest Litwy musiał być atrakcyjny nie tylko dla duchowieństwa polskiego, ale również dla możnowładców litewskich. Nowa religia dawała teoretyczną podbudowę ich w orbitę wielkiej polityki europejskiej, a nowy system filozoficzny dawał nowe, wyższe formy intelektualne. Czwartym czynnikiem popierającym związek obu państw było mieszczaństwo. Na terenie obu państw handlem w XIV w zajmował się patrycjat dość jednolity społecznie i kulturalnie. Podstawy gospodarcze obu państw wiązały się z eksportem surowców. Owa jednolitość charakteru miast stanowiła czynnik łączący gospodarczo oba państwa i powodowała popieranie unii przez mieszczan dążących do usprawnienia wymiany w obu krajach. Ważną przyczynę stanowiło dążenie feudałów litewskich do zapewnienia sobie praw analogicznych z prawami feudałów polskich. Przywileje stanowe szlachty były bardzo atrakcyjne dla bojarów litewskich, którzy uzyskiwali podobne podstawy gospodarcze. Jednocześnie wojna stopniowo stawała się mniej opłacalnym źródłem dochodu niż wielkie posiadłości ziemskie. Kolejnym czynnikiem przemawiającym za unią Polski i Litwy to fakt, że Wielki Książe Litewski przez zdobycie korony zapewnił sobie wyjątkową pozycję wśród członków dynastii. Kierownikom polityki polskiej unia pozwalała na zdobycie większej pozycji na arenie międzynarodowej , uniezależniała od aliansu z Węgrami i zabezpieczała od Luksemburgów. Wszystkie te przyczyny złożyły się i na powstanie unii, i na jej trwałość , mimo że różne czynniki w poszczególnych fazach w różnym stopniu wpływały na jej treść i stale zmieniające się formy.