Obraz szatana w Kordianie. Na podstawie podanych fragmentów i znajomości całego utworu przedstaw sposoby kreacji króla piekieł w dramacie Juliusza Słowackiego. Kordian Przygotowanie [...] Szatan zlatuje w postaci pięknego anioła [...] ASTAROTH Tysiąc ośmset lat wybiło. SZATAN Więc się koło fortuny całe obróciło? [...] Filozofy – głęboko myśleli, Aż nad ciemną przepaścią zawiśli, Obudzili się, w przepaść spojrzeli, I zawołali: – Ciemno! ciemno! ciemno! To hosanna dla nas szatanów, To śpiew naszych kościelnych organów; Kto myślał przez godzinę, jest lub będzie ze mną. Wiek, co przyjdzie, ucieszy szatany. [...] Mefistofel wchodzi MEFISTOFEL Nasz szatan prorokuje w cudotwornym stroju, Ma płaszcz cały Woltera dziełami łatany, I pióro gęsie Russa sterczy na zawoju. [...] SZATAN Samiż tylko rycerze ujdą nam bezkarni Słuchaj! wśród narodów wiela, Jednemu się ludowi dzień ogromny zbliża. Idź tam, jego rycerze noszą krzywe szable, Jako księżyc dwurożny, jako rogi diable; I rękojeść tych kordów nie ma kształtu krzyża. Pomóż im – oni mają walkę rozpoczynać Taką, jakąśmy niegdyś z panem niebios wiedli. Oni się będą modlić, zabijać, przeklinać. Oni na ojców mogiłach usiedli I myślą o zemsty godzinie. Ten naród się podniesie, zwycięży, i zginie; Miecze na wrogach połamie, A potem wroga myślą zabije, Bo myśl jego ogniste ma ramie, Ona jak powróz wrogi uwiąże za szyje Że wszystkie ludy wzrokiem dosięgną i plwaniem. [...] Akt III, scena 3 ŚPIEW NIEZNAJOMEGO Pijcie wino! pijcie wino! Nie wierzycie, że to cud, Gdy strumienie wina płyną, Choć nie sadzi winnic lud. Pij, drużyno! pij, drużyno! Chrystus wodę mienił w wino, Gdy weselny słyszał śpiew, Gdy wesele było w Kanie... Głośniej A gdy przyszło zmartwychwstanie, Chrystus wino mienił w krew... Jutro błyśnie jutrznia wiary, Pijcie wino! idźcie spać! My weźmiemy win puchary, By je w śklanny sztylet zlać. Niech ten sztylet silne ramie W piersi wbije i załamie... Pijcie wino! idźcie śnić! Lecz się będzie świt promienić, Trzeba wino w krew przemienić, Przemienione wino pić!... Pieśń ustaje – Nieznajomy odchodzi PIERWSZY Z LUDU Kto to śpiewał? DRUGI Z LUDU Śpiew huczał we mnie i pode mną... TRZECI Z LUDU Idźmy do domu... Jest coś strasznego... tak ciemno... [...] Akt III, scena 6 KORDIAN Daj mi pić... mam gorączkę... słów twych nie rozumiem. DOKTOR Natęż uwagę... jasno tłumaczyć się umiem, Ale natęż uwagę mocno! mocno! mocno! KORDIAN Natężyłem... Znam ciebie... [...] Czemu twoje wyrazy tak brzęczą i huczą? Gadaj ciszej... czy jakiej nie umiesz modlitwy? DOKTOR Umiem jedną, co ludzi popycha do bitwy. KORDIAN Nie chcę... za głośna będzie, a może bezbożna? DOKTOR To modlitwa turecka, jak księżyc dwurożna, Jednym rogiem zabija wroga, drugim siebie... KORDIAN Wszak potrzeba bić wrogów? DOKTOR Wiem o tej potrzebie... Naród ginie, dlaczego? aby wieszcz narodu Miał treść do poematu, a wieszcz rym odlewał, Aby nieliczną iskrę ognia, pośród lodu, Z pieśni wygrzebał anioł i w niebie zaspiewał. Widzisz, jak cenię wieszczów gromowładne plemię. KORDIAN Nie – to nie tak... inaczej... idź z nieba na ziemię. DOKTOR Rozumiem. Hymn anioła w wieszcza się przelewa, Zaśpiewał – naród ginie, bo poeta spiewa. [...] KORDIAN Słuchaj! powiedz szczerze, Czy nie widziałeś nigdy człowieka? anioła? Co swe cierpienia ludom przynosi w ofierze, I gromom spadającym wystawia cel czoła, I śmierć za Zbawiciela ponosi przykładem Za lud cierpiąc... DOKTOR Ten człowiek szedł tu moim śladem. Zawołam go. Woła dwóch wariatów, jeden z nich trzyma rozkrzyżowane ręce, drugi jedną rękę podniesioną ma do góry Dwóch widzisz, za lud cierpią oba; [...] KORDIAN To wariaty oba! i tyś sam mózg skręcił. DOKTOR A cóż wiesz, że nie jesteś jak ci obłąkani? Ty chciałeś zabić widmo, poświęcić się za nic. [...] KORDIAN Szatanie! Przyszedłeś tu zabijać duszy mojej duszę; Ostatni skarb wydzierasz, własne przekonanie; Ostatni promień gasisz. DOKTOR Glinę boską kruszę...